Nowelizacja Kodeksu pracy 2023 – zmiany zasad wykonywania pracy zdalnej oraz zmiany w umowach o pracę

Po raz pierwszy w jednym roku kalendarzowym działy kadr borykają się z tak ogromną zmianą przepisów Kodeksu pracy. W tym roku weszły w życie dwie poważne nowelizacje tej ustawy: ustawa z 1 grudnia 2022 r. obejmująca całkowita zmianę możliwości świadczenia pracy zdalnej oraz ustawa z 9 marca 2023 r. wydłużająca urlopy rodzicielskie ( z bardzo daleko idącymi przepisami przejściowymi) a także zmiany w umowach o pracę ( w szczególnym zakresie związane z umowami na okres próbny oraz z umowami zawartymi na czas określony). Poszerzono zakres obowiązków informacyjnych pracodawcy wobec pracowników, a brak ich wykonywania obarczono wysokimi karami grzywny. Wprowadzono całkowicie nowe przepisy związane z elastyczną organizacją pracy rodziców wychowujących dzieci.  Zmiany obowiązują wszystkich pracodawców, w tym także uczelnie wyższe.

PROGRAM SZKOLENIA

Dzień I

PRACA ZDALNA W NOWYM KODEKSIE PRACY

1. Nowa definicja pracy zdalnej w Kodeksie pracy:

     a. praca zdalna świadczona w pełnym wymiarze czasu pracy,

     b. praca zdalna naprzemienna,

     c. ustalenie miejsca świadczenia pracy zdalnej w porozumieniu między stronami stosunku pracy,

     d. praca zdalna okazjonalna – limit dni świadczenia pracy w tej formie,

     e. dokumentacja kadrowa związana ze świadczeniem pracy zdalnej.

2. Wykonywanie pracy zdalnej:

      a. określenie formy świadczenia pracy zdalnej w umowie o pracę,

     b. określenie formy świadczenia pracy w porozumieniu między stronami stosunku pracy,

     c. świadczenie pracy zdalnej na polecenie pracodawcy w czasie stanu nadzwyczajnego:

           • oświadczenie pracownika o spełnianiu wymogów bhp w miejscu świadczenia pracy jako podstawa prawna wydania polecenia przez pracodawcę,

           •  możliwość cofnięcia polecenia pracy zdalnej – terminy i podstawa prawna,

     d. praca zdalna na wniosek pracownika,

     e. wnioski o pracę zdalną rodziców wychowujących dzieci lub opiekujących się niepełnosprawnymi członkami rodziny – konieczność pisemnego uzasadnienia pracodawcy w przypadku odmowy,

     f. informacja przekazywana pracownikowi rozpoczynającemu pracę zdalną – treść i termin.

3. Zasady wykonywania pracy zdalnej:

     a. porozumienie ze związkami zawodowymi,

     b. wdrożenie regulaminu dotyczącego pracy zdalnej,

     c. możliwość świadczenia pracy zdalnej na podstawie porozumienia z pracownikiem,

     d. ponoszenie kosztów pracy zdalnej pracownika przez pracodawcę – ekwiwalent pieniężny (lub ryczałt) za wykonywania pracy w tej formie.

4. Porozumienie ze związkami zawodowymi albo regulamin pracy zdalnej:

     a. określenie grupy pracowników, którzy mogą świadczyć pracę zdalną,

     b. zasady pokrywania kosztów związanych z wykonywaniem pracy zdalnej,

     c. zasady ustalania ekwiwalentu pieniężnego lub ryczałtu,

     d. zasady porozumiewania się pracodawcy i pracownika wykonującego pracę zdalną,

     e. zasady kontroli wykonywania pracy przez pracownika wykonującego pracę zdalną,

     f. zasady kontroli w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy,

     g. zasady kontroli przestrzegania wymogów w zakresie bezpieczeństwa i ochrony informacji, w tym procedur ochrony danych osobowych,

     h. zasady instalacji, inwentaryzacji, konserwacji, aktualizacji oprogramowania i serwisu powierzonych pracownikowi narzędzi pracy, w tym urządzeń technicznych.

5. Zakaz wypowiadania umowy o pracę w niektórych sytuacjach związanych ze świadczeniem pracy zdalnej.

6. Zasady rezygnacji z pracy zdalnej:

     a. wnioski pracownika lub pracodawcy,

     b. warunki, w których wnioski pracownika/pracodawcy w sprawie zaprzestania pracy zdalnej są wiążące dla drugiej strony stosunku pracy,

     c. rezygnacja z pracy zdalnej przez rodziców opiekujących się dziećmi lub osobami niepełnosprawnymi.

7. Obowiązki pracodawcy wobec pracownika świadczącego pracę zdalną:

     a. zwolnienie pracodawcy z niektórych obowiązków w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy przewidzianych Kodeksem pracy,

     b. obowiązek wprowadzenie zagadnień związanych z pracą zdalną do oceny ryzyka zawodowego,

     c. zakaz świadczenia pracy zdalnej przy niektórych rodzajach prac.

Dzień II

ZMIANY W UMOWACH O PRACĘ

1. Nowe rozwiązania w zakresie zawierania umów o pracę na okres próbny:

     a. nowe limity maksymalne trwania umów o pracę na okres próbny,

     b. możliwość wydłużenia okresu trwania umowy w związku z usprawiedliwioną nieobecnością w pracy pracownika,

     c. nowe zasady ponawiania umów o pracę na okres próbny pomiędzy tymi samymi stronami,

     d. nowa treść umowy o pracę na okres próbny,

     e. wyłączenia w zakresie umów na okres próbny niektórych grup pracowników uczelni wyższych.

2. Zmiany w przepisach Kodeksu pracy związane z zatrudnianiem pracownika:

     a. doprecyzowanie momentu rozpoczęcia trwania stosunku pracy,

     b. sposób określenia w umowie okresu trwania umowy na czas określony,

     c. uniemożliwienie zakazu pozostawania w stosunku pracy z więcej niż jednym pracodawcą – wyłączenia w zakresie tego przepisu w uczelniach wyższych,

     d. roszczenia pracownika i obowiązki pracodawcy w związku z podejrzeniem rozwiązania umowy o pracę z powodu pozostawania w stosunku pracy z więcej niż jednym pracodawcą,

    e. nowe wymogi związane z treścią umowy o pracę,

     f. możliwość wystąpienia pracownika z wnioskiem o zmianę rodzaju zawartej umowy i o nowe warunki zatrudnienia,

     g. wprowadzenie podawania przyczyny wypowiedzenia pracownikowi umowy o pracę na czas określony,

     h. wprowadzenie dodatkowych przerw w pracy dla pracowników, których dobowy wymiar czasu pracy przekracza 9 godzin w danym dniu.

3. Nowa informacja o warunkach zatrudnienia:

     a. nowa treść i forma informacji o warunkach zatrudnienia,

     b. zmiana terminu wręczenia pracownikowi informacji o warunkach zatrudnienia,

     c. dodatkowa informacja dotycząca instytucji zabezpieczenia społecznego,

     d. dodatkowa informacja dla pracowników wykonujących zadania służbowe poza granicami kraju przez co najmniej 4 tygodnie,

     e. warunki uzupełniania informacji pracownikom zatrudnionym u pracodawcy w dniu wejścia kodeksu pracy w życie – przepisy przejściowe.

NOWE URLOPY PRACOWNICZE

1. Nowy urlop pracowniczy – urlop opiekuńczy:

     a. roczny wymiar urlop opiekuńczego,

     b. termin wykorzystania tego urlopu – wnioski pracownicze,

     c. sytuacje, w których pracownik będzie mógł skorzystać z urlopu opiekuńczego,

     d. zasady udzielania urlopu opiekuńczego,

     e. wpływ urlopu opiekuńczego na wynagrodzenie pracownika,

     f. choroba pracownika w okresie korzystania z urlopu opiekuńczego.

2. Nowe rodzaj zwolnienia od pracy – zwolnienie z powodu pilnych spraw rodzinnych:

     a. okoliczności, w których można skorzystać z tego zwolnienia,

     b. wymiar zwolnienia od pracy: w dniach lub godzinach,

     c. ograniczenie do 50% wynagrodzenia pracownika korzystającego z tego rodzaju zwolnienia – sposób obliczania wynagrodzenia za czas tego,

     d. zwolnienia od pracy,

     e. termin zgłoszenia żądania wykorzystania tego zwolnienia od pracy.

ZMIANY W ŚWIADCZENIACH ZWIĄZANYCH Z RODZICIELSTWEM

1. Stosowanie elastycznej organizacji pracy dla rodziców dzieci do lat 8:

     a. definicja elastycznej organizacji pracy wynikająca z przepisów unijnych,

     b. treść wniosku pracowniczego,

     c. termin złożenia wniosku,

     d. zasady uwzględniania wniosku przez pracodawcę.

2. Zmiany w urlopach rodzicielskich i zasiłkach macierzyńskich:

     a. wydłużenie urlopów rodzicielskich z gwarancją 9 tygodni urlopu rodzicielskiego dla każdego z rodziców,

     b. brak konieczności rozpoczynania urlopu rodzicielskiego bezpośrednio po urlopie macierzyńskim,

     c. trzy wysokości zasiłku macierzyńskiego (70%, 81,5 %, 100% podstawy wymiaru) uzależnione od terminu i długości trwania urlopów związanych z rodzicielstwem,

     d. wyrównywanie zasiłku macierzyńskiego do 100% – jedynie na wniosek ubezpieczonych,

     e. przepisy przejściowe dotyczące osób korzystających z urlopów rodzicielskich w momencie wejścia nowelizacji Kodeksu pracy w życie.

POSTĘPOWANIE W OKRESACH PRZEJŚCIOWYCH DLA WDROŻENIA NOWYCH PRZEPISÓW

ZMIANY DOTYCZĄCE WYSTAWIANIA ŚWIADECTW PRACY – NOWY WZÓR ŚWIADECTWA

Trener: Oliwia Małecka