Od 2017 r. uczelnia musi weryfikować w Rejestrze Sprawców Przestępstw na Tle
Seksualnym studenta, który podczas praktyk zawodowych będzie miał do czynienia
bezpośrednio z dziećmi. W dzisiejszym wpisie sprawdzamy, co się zmieniło w tym
zakresie od 15 lutego 2024 r., za sprawą obszernej nowelizacji nazywanej potocznie
Ustawą Kamilka.
Ustawa Kamilka i studenckie praktyki zawodowe
Przepisy nie łączą odbywania konkretnych kierunków studiów z obowiązkiem weryfikacji praktykantów. Omawiane zasady stosujemy, gdy praktyki są związane z przynajmniej jednym z wymienionych w ustawie rodzajów aktywności na rzecz małoletnich (tj. osób poniżej 18 roku życia). Są to:
wychowanie,
edukacja,
wypoczynek,
leczenie,
świadczenie porad psychologicznych,
rozwój duchowy,
uprawianie sportu,
realizacja innych zainteresowań przez małoletnich,
opieka nad małoletnimi.
Wówczas uczelnia jest zobowiązana do realizacji obowiązku wynikającego z art. 21
ustawy z dnia 13 maja 2016 r. o przeciwdziałaniu zagrożeniom przestępczości na tle
seksualnym i ochronie małoletnich. Ten przepis został mocno poszerzony i oznacza nowe obowiązki, zarówno dla uczelni, jak i samych studentów.
Nie chodzi wyłącznie o praktyki realizowane w placówkach oświaty przez przyszłych
nauczycieli, ale również o wiele innych sytuacji. Na przykład student fizyki, który będzie
prowadził w domu kultury warsztaty z dziećmi na temat robotyki, również podlega
weryfikacji w Rejestrze. Taka praktyka wiąże się bowiem z „edukacją” i „realizacją innych zainteresowań przez małoletnich”.
Ustawa Kamilka: więcej studentów podlega weryfikacji
W porównaniu z pierwotnie obowiązującym brzmieniem art. 21 ustawy, począwszy od 15
lutego br. dodano nowe aktywności, które powodują obowiązek zweryfikowania praktykanta.
Są to:
świadczenie porad psychologicznych,
rozwój duchowy,
uprawianie sportu,
realizacja innych zainteresowań przez małoletnich.
Pierwsza kategoria obejmuje np. studentów psychologii kierowanych do poradni
psychologiczno-pedagogicznych, poradni rodzin z dziećmi czy wielu instytucji pomocy społecznej. Druga jest najbliższa różnego rodzaju organizacjom kościelnym. Trzecia dotyczy przyjmowanych na praktyki studentów np. wychowania fizycznego, a ostatnia kierunków związanych chociażby z animacją kultury czy nauczaniem języków obcych. Nowelizacja dodała ponadto nowy obowiązek po stronie samych studentów.
Ustawa Kamilka: student dostarcza informację z Krajowego Rejestru Karnego… i nie tylko
Student przed przystąpieniem do odbywania praktyk musi złożyć na uczelni wiele
dokumentów:
informację z Krajowego Rejestru Karnego (KRK),
oświadczenie o państwie lub państwach, w których student zamieszkiwał w ciągu ostatnich 20 lat, innych niż Rzeczpospolita Polska i państwo obywatelstwa wraz z informacją z rejestrów karnych tych państw uzyskiwaną do celów działalności zawodowej lub wolontariackiej związanej z kontaktami z dziećmi. Jeżeli dane państwo nie prowadzi takiego rejestru, załącza się
informację z rejestru karnego ww. państwa, a jeżeli nie jest on prowadzony, student składa oświadczenie o tym fakcie wraz z oświadczeniem, że nie był prawomocnie skazany w tym państwie za czyny zabronione odpowiadające przestępstwom określonym w art. 21 ust. 3 ustawy oraz, że nie wydano wobec niej innego orzeczenia, w którym stwierdzono, iż dopuściła się takich czynów zabronionych, oraz że nie ma obowiązku wynikającego z orzeczenia sądu, innego uprawnionego organu lub ustawy stosowania się do zakazu zajmowania wszelkich lub określonych stanowisk, wykonywania wszelkich lub określonych zawodów albo działalności, związanych z wychowaniem, edukacją, wypoczynkiem, leczeniem, świadczeniem porad psychologicznych, rozwojem duchowym, uprawianiem sportu lub realizacją innych zainteresowań przez małoletnich, lub z opieką nad nimi.
Doprecyzujmy, że odnośnie KRK chodzi wyłącznie o sprawdzenie, czy student był karany za przestępstwa wymienione w art. 21 ust. 3 ustawy, a nie za cokolwiek innego.
Co stanie się, gdy dane studenta widnieją w Rejestrze Sprawców Przestępstw na Tle
Seksualnym, Krajowym Rejestrze Karnym lub rejestrze zagranicznym?
Ustawa Kamilka: co, gdy student nie spełnia warunków
Student, który figuruje w Rejestrze Sprawców Przestępstw na Tle Seksualnym, KRK lub
odpowiednim rejestrze zagranicznym - nie ma prawnej możliwości uczestniczenia w
praktyce, która polega na kontakcie z dziećmi. Co za tym idzie, student nie ukończy studiów,
jeżeli taka praktyka jest obowiązkowo przewidziana w ich programie.
Dopuszczenie takiej osoby do udziału w praktykach wiąże się z ryzykiem
odpowiedzialności karnej.
Ustawa Kamilka: kto odpowiada karnie?
Pracownik uczelni, który w zakresie swoich obowiązków ma obsługę administracyjną
praktyk i kieruje na nie studentów.
Dopuszczenie praktykanta do pracy z dziećmi:
gdy wiemy, że jego dane są w Rejestrze lub KRK, lub
bez uzyskania informacji z Rejestru lub dokumentów z KRK i innych źródeł
wymaganych w art. 21 ust. 3-7
- podlega karze aresztu, ograniczenia wolności albo grzywny nie niższej niż 1.000 zł.
(zgodnie z zasadami ogólnymi jej górna granica wynosi 5.000 zł.).
Ustawa Kamilka: oficjalne wyjaśnienia i rekomendacje
Na stronie Ministerstwa Sprawiedliwości opublikowano wyjaśnienia najczęstszych
wątpliwości wokół omawianej nowelizacji. Jeden z punktów „kto jest organizatorem
praktyk studenckich” dotyczy bezpośrednio uczelni:
.
Pozostaje aktualny Komunikat MNISW z 5 czerwca 2018 r. dotyczący obowiązku (i
zakresu) stosowania przez uczelnie ustawy z dnia 13 maja 2016 r. o przeciwdziałaniu
zagrożeniom przestępczości na tle seksualnym (Dz. U. z 2018 r. poz. 405), dostęp:
zagrozeniom-na-tle-seksualnym),
Podstawa prawna:
- art. 21, 22s-22w, 23-23a Ustawy z dnia 13 maja 2016 r. o przeciwdziałaniu zagrożeniom przestępczością na tle seksualnym i ochronie małoletnich (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1304, 1606).
Zapraszamy na blog Autora: www.kreatywnieoprawie.pl
Comments